De kerststal in wilgentenen die Berenice Bogaert uit Rekkem jaren geleden maakte, is dit jaar te bewonderen in de Sint-Paulusbekeringskerk aan de Rijselsteenweg op de Riquons-Tout in Moeskroen.
De figuren in wilgentenen zijn op ware grootte gemaakt. “Enkel een kameel werd op 10% minder dan ware grootte gemaakt”, aldus Berenice, die verschillende thema’s verwerkte in haar taferelen, zoals onder meer leefmilieu, vluchtelingen, diversiteit (met een man uit het Oosten en een vrouw uit het Westen met een wereldbol bij zich)… “Het is eigenlijk een kerstverhaal.”

Nederland
Berenice begon met het werken met wilgentenen in 1996. “Ik werkte toen bij jongeren in De Lange Munte in Kortrijk en gaf veel handenarbeid en crea. Mijn vriendin en ik gingen hiervoor ook ideetjes opsnuiven op een tuinbeurs in het teken van wilgentenen in Nederland. We zagen daar dames die schapen aan het weven waren en dat trok onze aandacht. We wilden dat ook leren en trokken 3 zaterdagen 300 km ver naar Voorthuizen in Nederland om dat te leren. We zijn daarna nog vier keer geweest voor we met onze leerlingen begonnen te weven. We maakten daarna zelfs eens een decor voor de Special Olympics en wonnen hier een prijs mee.”
Om die dure cursussen te financieren werden tien keer een reeks lessen gegeven voor wie die techniek ook wou leren. “Weven vraagt echter veel tijd en in één les kan je maar een klein stukje maken, we weefden de hele zaterdag en gaven dan huiswerk mee, zodat we twee weken later de afwerking konden weven.”
De microbe te pakken
Toen daar op school mee gestopt werd, deed Berenice verder. “Ik had de microbe te pakken”, zegt ze. “Voor in de plaatselijke Sint-Niklaaskerk weefde ik de hoofdfiguren van de kerststal, de herders en een engel. De os en de ezel zijn er pas veel later bij gekomen. Het jaar erop stond mijn kerststal in Wevelgem, maar de priester daar wou ze niet meer lossen, ik stemde toe om ze daar te laten, maar ik kon zelf opnieuw beginnen. Dat doe ik nu niet meer. Eén figuur vraagt tussen de 80 en de 100 werkuren, en soms moet je eens herbeginnen als je niet het gewenste resultaat krijgt.”
Toen Berenice herbegon maakte ze zittende in plaats van rechtstaande beelden voor Jozef en Maria.
Natuurmaterialen
“Om te beginnen weven vormt een tak een ronde, en die verstevig je met veel takken”, legt Berenice uit. Er zijn meer dan 200 variëteiten in wilgentenen, maar Berenice werkt altijd met één kleur, nl. Belgisch rood. “Deze worden in Eksaarde gekweekt, er gaan daar containers van naar het buitenland. Soms moet je je haasten om je takken te hebben.” Berenice ondervond dat takken uit Duitsland sneller kraken. “De mijne zijn soepel.”
“Ik werk met natuurmaterialen voor de afwerking. Zo gebruik ik berkentakken, verwerk ik er vlas in, gebruik ik ‘biezen’ zoals voor stoelen, touwen, kokos, maïsplukjes (haartjes die boven op een maïskolf staan) voor de haren… en voor de engelen gebruikte ik nog paardenstaarten.”
“Het is heel fijn en je krijgt veel reacties. “Ik had voor mijn os ‘koeienoren’ gebruikt voor de afwerking. Een boer kwam naar mij en vertelde dat de os niet de juiste oren had. Ik wist het maar had geen ossenoren. Nadat de boer mijn adres gevraagd had, hing hier plots een zak aan de deur met ossenoren.”
Elk jaar elders
De Kerststal van Berenice trekt elk jaar rond. “De beelden staan doorheen het jaar gestockeerd in Moorslede, waar ik dan eens met de jongeren ga weven.”
“De stal stond al in Kuurne, Roeselare, Poperinge, Olsene, in alle kerken van Menen en Rekkem, Wevelgem, Dadizele, Moorslede, Diksmuide, Lichtervelde, Rumbeke, Lauwe, Hooglede, Zwevegem-Knokke, Tiegem, in de protestantse kerk in Kortrijk…

“Voor in het jaar van de herdenking van het begin van de oorlog dat 100 jaar geleden was in 2014 werkte ik het verhaal van het Kerstbestand uit voor in de kathedraal van Ieper. En bij het 25-jarig bestaan van de kerststallenvereniging in Brasschaat stond er daar ook een deel van mijn kerststal.”
Berenice werkte ook nog de vlassers uit in wilgentenen en de vissers aan de kust maakte ze ook al. “Dit jaar vond ik echter geen tijd om nog iets bij te weven.”
De tentoonstelling in de Sint-Paulusbekeringkerk op de Risquons-Tout aan de Rijselsteenweg in Moeskroen opende dit weekend. Tot 5 januari kan je er tussen 15 en 17.30 uur elke dag (behalve op nieuwjaardag) de kerststal bewonderen. De inkom is gratis.