Nu vader Bernard Demeyere (61) van het natuursteenbedrijf Demeyere in de Moorselestraat in Wevelgem met pensioen gaat, neemt zoon Maarten Demeyere (34) vanaf 1 januari 2023 het roer van het bedrijf in handen. Meteen is zo ook de vijfde generatie aan zet in het bedrijf.

Maarten werkt ondertussen wel al tien jaar in het bedrijf. “We hadden het niet verwacht toen Maarten in het begin van deze eeuw plots thuiskwam en vertelde dat hij ook voor steenkapper zou leren”, zegt Bernard.

“In het VTI vond ik mijn draai niet”, vertelt Maarten. Dan heb ik gewoon snel de keuze gemaakt om ook steenkapper te worden. Ik was al verschillende keren mee geweest met mijn grootvader. Ik hielp graag mee. Het zal mede ook wel door hem gekomen zijn dat ik in 2002 die keuze maakte. Hij heeft nog geweten dat ik in Herzele mijn opleiding begonnen ben, maar hij heeft me jammer genoeg niet meer weten afstuderen. Hij is in 2004 overleden.”

Vijf generaties

De familie Demeyere bestaat al uit 5 generaties steenkappers. Het begon met Jozef Demeyere die kort na de eerste wereldoorlog voor zijn bedrijf een stukje grond huurde in de Menenstraat 99 in Wevelgem. Hij kocht later een stuk grond in de Meenenstraat 31 om zijn steenkapperij/steenhouwerij uit te breiden. Toen Jozef in 1966 overleed werd de zaak al verder gezet door zijn enige zoon Adolf Demeyere. Adolf stichtte in Menen ook ‘de Vereniging van Westvlaamse Steenkappers’. Zijn zoon Rudolf leerde als 15-jarige de stiel in de Carrières du Clypot en werkte daarna bij zijn vader.

In 1980 besloot Rudolf om een eigen steenkapperij te beginnen in de Moorselestraat 66. Hij bouwde dit uit tot een mooi en gezond bedrijf.

Rudolfs zonen Bernard en Chris volgden eveneens de opleiding voor steenhouwerij die in de jaren zeventig opstartte in Herzele. Zij waren de eerste gediplomeerde steenkappers van Vlaanderen.

Later haakte Chris af. Hij koos voor een ander beroep. Bernard nam de zaak van hun vader over in 1997. Nadat Maarten, de jongste zoon van Bernard zijn opleiding afgewerkt had, ging hij eerst twee jaar bij een collega-steenkapper werken. “Dat had ik ook moeten doen van mijn vader”, zegt Bernard. “Het is beter om niet onmiddellijk in eigen rangen te gaan werken.” In 2010 kwam Maarten in het bedrijf van zijn vader werken.

Op 1 januari 2023 neemt Maarten nu de zaak over van Bernard, die zo het mooie beroep van steenkapper zal verder zien leven.

Een knelpuntberoep

Een opleiding tot steenkapper volgen is niet zo evident. De opleiding in Herzele zou starten in 1973. “Ik was van de eersten die inschreven, maar de richting kon niet opstarten wegens te weinig leerlingen. Dan ben ik een jaar naar het VTI in Kortrijk geweest om er een bouwopleiding te volgen. Dat had het voordeel dat ik zelf ons huis kon zetten. Het jaar erop kon ik toch starten in Herzele. De school draaide bijna op West-Vlamingen, waar vooral zonen van steenkappers naar toe gingen. Maarten kon daar ook nog terecht, maar de laatste twee jaar zijn er weer te weinig leerlingen en is de opleiding gestopt. Je kan nu enkel nog privé bij een steenkapper zelf opgeleid worden.”

“We zien niet hoe het tekort aan steenkappers zal opgelost raken. De computer en machines kunnen veel overnemen, maar bepaalde zaken zal je toch verder met de hand moeten doen.”

Veel handwerk maar nu ook machines

“Er is nog veel handwerk aan onze stiel, dit bij bepaalde restauratiewerken en ook het framen gebeurt nog met de hand.

Letters worden nog steeds met de hand gekapt met hamer en beitel, maar ze worden ook gezandstraald. Het hangt ervan af waar je het moet doen. Dat verschilt ook van kerkhof tot kerkhof.”

“Gelukkig wordt niet meer alles met de hand gedaan. In de tijd van mijn vader had je nooit gedaan”, zucht Bernard.  Bernard investeerde in CNC-machines die al heel wat van het zware werk overpakken. “Jammer dat mijn vader dat niet meer meegemaakt heeft. Het verzagen van platen gebeurt met machines. Je legt de plaat op de machine, en programmeert alles wat je nodig hebt. De machine verlegt de stukken tot alles klaar is. Nu kunnen we de machine in gang steken en naar huis gaan.”

Het werk is niet meer zo intensief zoals vroeger. We werken met zware materialen en hebben nu een kraantje op onze vrachtwagen die tot 9 meter ver kan reiken. Er waren vroeger veel rugklachten door de ouderwetse methode waar we enorm moesten sleuren.”

Specialiteit

“Onze specialiteit bestaat uit grafzerken en we werken vooral met Belgische blauwsteen voor in de bouw. Die gaan we zelf kiezen in Soignies. Nu wordt er ook vaak met graniet en marmer gewerkt en we verwerken ook composiet voor bv. keukentabletten.

Toekomst

Maarten die ook in Wevelgem woont heeft niet de bedoeling om de focus van het bedrijf te verleggen. “We hebben een vast cliënteel van aannemers,” zegt hij. Hij zal het bedrijf op dezelfde manier verder zetten zoals zijn vader, die hem nog altijd met raad en daad kan bijstaan. Hij woont ook dichtbij. “Ik zal wel niet meer komen werken”, zegt Bernard. Bernards vrouw Leen vanlangendonck zal nog een tijdje verder het papierwerk doen. “Ik ben een opleiding aan het volgen voor boekhouding en administratie”, zegt Maarten. “Ik heb natuurlijk ook al veel van mijn moeder geleerd.”

“Het is de bedoeling dat mijn partner Kim Deghezelle later het papierwerk zal doen. Ze heeft altijd in de zorg gewerkt en poetst, en ze zal dit in het begin combineren.”

Het bedrijf werkt momenteel met 1 vaste gast. “Vroeger – toen we nog geen CNC-machines hadden – waren er meer werknemers door al dat handwerk. Binnen x-aantal tijd zullen we wel nog iemand extra nodig hebben. Er zitten ook nog investeringen aan te komen.”

Maarten ziet de toekomst rooskleurig tegemoet. “Vroeger situeerde het werk zich wel enkel rond de kerktoren, maar de afstanden die te nemen zijn worden groter, want er zijn minder steenkappers. We zijn in Wevelgem nog met twee bedrijven. Dat was ooit het dubbele.”