Bernard Pauwels (58) uit Kortrijk pakt uit met een boek met verhalen over de Bende van Bakelant, die van 1801 tot 1802 in West-Vlaanderen actief was. ‘Bakelandt en de rovers van het Vrijbos’, is het eerste boek van Bernard.
Bernard Pauwels is een echte Kortrijkzaan. Van opleiding is hij romanist. Bernard heeft een grote interesse in geschiedenis en werkt al tien jaar als conservator en coördinator van erfgoedprojecten voor de musea van kortrijk. Daarvoor werkte hij bij de stad nog aan de Dienst Cultuur, in de Erfgoedcel en in het Erfgoedhuis. Hij is zowel beroepshalve als als vrijwilliger actief in de erfgoedsector, is geïnteresseerd in geschiedenis en werkte al mee aan verschillende initiatieven en publicaties rond lokale geschiedenis in de regio Kortrijk.
Biechte Waarheid
“Alles voor mijn boek is eigenlijk begonnen met een vertelactiviteit van VZW Immensk, een vzw waarmee we kleine projecten organiseren. Onder de noemer ‘Biechte Waarheid’ pakten we uit met vertelavonden op leuke locaties en rond een thema. Zo’n vier à vijf jaar geleden kozen we als thema voor de Bende van Bakelandt.” Bernard maakte – geïnspireerd door de volksroman van pastoor Victor Huys – een ruwe tekst van vier verhalen uit het boek. Daarmee gingen vertellers dan aan de slag.
“Ik vond het een beetje jammer dat die teksten enkel voor één avond gebruikt werden, er was daar immers veel werk in geslopen. Tijdens de lockdown vorig jaar was ik veel thuis, ik was zelfs ook enkele weken werkloos. Dan heb ik de verhalen verder uitgewerkt en ook zelf illustraties voor het boek gemaakt. De verhalen werden een beetje geromantiseerd maar bleven toch gebaseerd op de verhalen van de mensen die het rond 1800 meegemaakt hadden.”
De Bende van Bakelandt
De Bende van Bakelandt blijft nog altijd tot de verbeelding spreken. “Die bende was slechts actief tussen 1801 en 1802, maar maakte op korte tijd veel indruk”, zegt Bernard. “Het basiskamp van de bende was in het Vrijbos rond Houthulst, maar ze pleegden overvallen in heel West-Vlaanderen. Bakelandt zelf was van Lendelede. Hij was een deserteur die ondergedoken leefde.”
“De leden bestond vooral uit mensen die geen andere uitkomst zagen dan in de illegaliteit te vertoeven. Ze waren gespecialiseerd in roofmoorden in huizen die te lande stonden, ook in de streek van Kortrijk moeten ze actief geweest zijn, vooral ‘op de buiten’. Ze pleegden nachtelijke overvallen en getuigen werden genadeloos uit de weg geruimd of gemarteld. De bende zorgde voor een soort terreur in die tijd. Mensen durfden ’s nachts niet meer door bossen of velden lopen. Ook nu nog is ‘de Bende van Bakelandt’ bijna een uitdrukking.”
Vier fragmenten
Bernard las het boek van Victor Huys dat voor het eerst uitgegeven werd halfweg de 19de eeuw. “Ook in de 20ste eeuw werd het heruitgegeven. De laatste uitgave is er één uit de jaren zeventig.” Het volledig boek vertellen kon Bernard niet. “Het is veel te uitgebreid en de plot gaat soms alle kanten uit.” Bernard baseerde zich op vier hoofstukken uit het boek. “Ik volgde de verhalen trouw, maar natuurlijk voegde ik omwille van spanning en intrige elementen toe. Dat is natuurlijk de vrijheid van de schrijver. Taalkundig moesten de verhalen ook volledig herwerkt worden.”
Bernard bleef bij vier fragmenten die hem het meest aanspraken. “Meer toevoegen bleek niet meer nodig. Nu is er een mooie opbouw. Je ziet hoe de bende gestart is en hoe ze te werk ging, dan is er een verhaal over iemand die de bende wou verraden en hoe de bende opgerold wordt. In het laatste verhaal zie je hoe Bakelandt zichzelf de das omdeed.” De verhalen in het boek gaan over feiten die zich afspeelden in Langemark, Staden, Ichtegem en Rozebeke.
“Toen ik naar uitgeverij Boekscout trok met mijn manuscript was ik aangenaam verrast dat ze er positief op reageerden en het boek in hun bestand wilden”, aldus Bernard. “Het boek is puur ontspanning en je mag het niet als een studie interpreteren.”
Voor een breed publiek
‘”Bakelandt en de rovers van het Vrijbos’ is laagdrempelig. Ik heb gedacht aan wat ik vroeger las”, zegt Bernard. “Ik las ook boeken als ‘Jan zonder Vrees’. Het was de bedoeling om iets te schrijven voor een breed publiek, maar het is gebaseerd op waargebeurde feiten.”
Het boek is online te koop. Bernard maakte zelf met houtskool enkele tekeningen voor het boek. Hij volgde vroeger nog academie en maakte nog cartoons en maakt ook gouaches, dat zijn schilderijen op papier. Hij deed hiermee mee aan Buren bij Kunstenaars.
Het boek bestellen aan 15,99 euro kan via
